Radny: jedna stacja pomiarowa na dwa powiaty to nie do przyjęcia!

Zdzisław Grygier swoją interpelację skierował do Zarządu Powiatu Pszczyńskiego i Regionalnego Wydziału Monitoringu Środowiska w Katowicach w lutym. W tym miesiącu otrzymał odpowiedź. W jego wniosku czytamy:

- Śląski Urząd Wojewódzki za pośrednictwem Wojewódzkiego Centrum Zarządzania Kryzysowego publikuje codziennie ostrzeżenia i raporty w których m.in. możemy odczytać informacje o jakości powietrza na terenie województwa śląskiego. Do czasu kiedy jakość powietrza była bardzo zła i przekroczenie norm smogowych PM10 czy PM2,5 było powszechne (w 2017 roku Pszczyna znalazła się pod tym względem na trzecim miejscu w Europie) można było przyjąć punkt widzenia polegający na generalizowaniu pomiarów i rozciąganiu wartości na większy obszar. Obecnie jakość powietrza ulega poprawie i sytuacja, w której stacja pomiarowa w Goczałkowicach przy ul. Parkowej obejmuje zasięgiem cały powiat pszczyński oraz część powiatu bielskiego (gminy: Bestwina, Czechowice-Dziedzice, Wilamowice) jest nie do przyjęcia! - wskazuje w piśmie Zdzisław Grygier.

- W sytuacji, gdy normy przekraczane są często nieznacznie, można z dużym prawdopodobieństwem wskazać, że wynik pomiaru w Goczałkowicach ma się nijak do sytuacji w odległych o 20 km w linii prostej Wilamowicach, miejscowościach gminy Suszec, o 15 km odległym Frydku, czy Kobiórze, sołectwach gminy Pszczyna (np. Wiśle Wielkiej, czy Studzionce) czy też sołectwach gminy Pawłowice odległych ponad 25 km od punktu pomiarowego - czytamy dalej w dokumencie.

- Reasumując, opieranie się na wynikach stacji pomiarowej w Goczałkowicach, mającej przez to bezpośredni wpływ na 186 632 mieszkańców w/w terenu jest wysoce niewłaściwe, tym bardziej, że zgodnie z uchwałą antysmogową Sejmiku Województwa Śląskiego stwierdzenie przekroczenia poziomu informowania dla pyłu zawieszonego, czy też przekroczenie norm skutkuje określonymi obowiązkami dla gmin, których być może nie muszą wykonywać lub powinny wykonać w innym zakresie, w zależności od stopnia zagrożenia. Mam nadzieję, że Regionalny Wydział Monitoringu Środowiska w Katowicach pochyli się nad problemem i nie zostanie sprawa potraktowana jak uchwała Rady Powiatu Pszczyńskiego z dnia 19 lutego 2020 roku - pisze radny.

Przypomnijmy, że 19 lutego 2020 roku Rada Powiatu poparła w drodze uchwały wniosek Stowarzyszenia Nie Dokarmiaj Smoga o uzupełnienie państwowej sieci monitoringu jakości powietrza o automatyczną stację pomiarową w Pszczynie. Uchwała została przekazana Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska.

Naczelnik Regionalnego Wydziału Monitoringu Środowiska w Katowicach, Andrzej Szczygieł tłumaczy w odpowiedzi na pismo:

- W województwie śląskim jest 5 stref, a powiat pszczyński należy do strefy śląskiej. W skład tej strefy wchodzi 17 powiatów, w tym pszczyński. Zgodnie z przepisami, liczba wymaganych stanowisk pomiarowych odnoszona jest do danej strefy. Rozporządzenie ministra klimatu i środowiska w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu określa minimalną liczbę stałych punktów pomiarowych w danej strefie. Liczba stanowisk w strefie śląskiej jest wyższa niż minimalna. W przypadku pyłu zawieszonego PM10 i PM 2,5 wymaganych jest w strefie śląskiej 7 stanowisk, natomiast funkcjonuje w niej 15 stanowisk pyłu PM10 w 14 lokalizacjach i 6 stanowisk do pomiaru pyłu PM 2,5 w 5 lokalizacjach. W niektórych lokalizacjach prowadzone są pomiary równoległe: automatyczne i manualne pyłu zawieszonego PM10 i PM 2,5, co ma na celu m.in. dodatkową weryfikację poprawności uzyskiwanych wyników. Na terenie powiatu pszczyńskiego działają 2 stacje pomiarowe: automatyczna w Goczałkowicach oraz manualna w Pszczynie, co umożliwia bardzo dobrą weryfikację wyników pomiarów dla dużego obszaru o podobnym charakterze zabudowy i ukształtowania topograficznego - czytamy w odpowiedzi naczelnika Andrzeja Szczygła.

Ilość stanowisk do oceny jakości powietrza jest według niego wystarczająca w świetle przepisów i umożliwia wykonanie prawidłowej diagnozy stanu jakości powietrza. Jak wskazuje, dodatkowo w ocenach jakości powietrza wykorzystywane jest matematyczne modelowanie transportu i przemian substancji w powietrzu, wykonywane przez Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy, które stanowi metodę uzupełniającą w stosunku do pomiarów zanieczyszczeń powietrza, a w szczególnych warunkach może je zastępować.

- Połączenie wyników ze stacji pomiarowych z modelowaniem matematycznym opartym m.in. na wynikach pomiarów, danych emisyjnych, meteorologicznych i innych, umożliwia przygotowanie powiadomień o jakości powietrza dla obszaru całego województwa, również dla gmin, na terenie których nie ma stacji pomiarowych - czytamy w piśmie.

- Odnosząc się do stwierdzenia radnego, że sytuacja, w której stacja pomiarowa w Goczałkowicach przy ul. Parkowej obejmuje zasięgiem cały powiat pszczyński oraz część powiatu bielskiego jest nie do przyjęcia, informuję, iż jakość powietrza w żadnym stopniu nie jest uzależniona od granic gmin czy powiatów i przebiegu stężeń pyłu zawieszonego. Nawet w odległych miejscach województwa są one do siebie bardzo zbliżone i uzależnione wciąż w głównej mierze od warunków atmosferycznych - wyjaśnia naczelnik.

- W przypadku porównania pomiarów miesięcznych PM10 prowadzonych metodą automatyczną na stacji w Goczałkowicach z pomiarami manualnymi prowadzonymi na stacji w Pszczynie, różnica wynosi około 5 procent w roku 2019 i 4 procent w 2021 roku - dodał naczelnik i poinformował, że obecnie nie ma uzasadnienia, by lokalizować na terenie powiatu pszczyńskiego kolejnej stacji pomiarowej jakości powietrza.

Radny Zdzisław Grygier skomentował odpowiedź na kwietniowej sesji Rady Powiatu :

- Jak napisał w odpowiedzi naczelnik, jest 15 czujników, a przepisy zakładają, że powinno być ich 7. Odnotowano też niewielką różnicę - 5-procentową, pomiędzy wynikami jakości powietrza pomiędzy Pszczyną a Goczałkowicami, ale sądzę że już różnica między Goczałkowicami, a Kobiórem będzie większa, nie mówiąc o innych miejscowościach naszego rozległego powiatu i części powiatu bielskiego. Nie ma uzasadnienia dla kolejnych stacji pomiarowych, bo jest ich dosyć - smuci mnie ten fakt. W rankingu ostatnio Goczałkowice zostały okrzyknięte jedną z najbardziej zanieczyszczonych miejscowości w Europie. Gdy brane są pod uwagę miasta, na szczycie rankingu ląduje Pszczyna.