Uszczelnienia techniczne — rodzaje i zastosowanie

Czym są uszczelnienia techniczne?

Uszczelnienia techniczne są podstawowym elementem wszelkiego typu maszyn i urządzeń wykorzystywanych w wielu gałęziach przemysłu. Ich podstawowym zadaniem jest zabezpieczenie urządzeń przed utratą środka smarnego. Pełnią również funkcję prewencyjną, gdyż uniemożliwiają zanieczyszczenie instalacji.

Ponadto uszczelnienia techniczne znajdują zastosowanie także w różnego rodzaju systemach np. gazowych lub wodnych. Są wykorzystywane na szeroką skalę w branży motoryzacyjnej oraz jako komponenty hydrauliki siłowej. Mogą mieć różne kształty i rozmiary. Są wykonywane z gumy i tworzyw sztucznych, których parametry techniczne, w zależności od warunków pracy, mogą się od siebie różnić.

Jakie występują rodzaje uszczelnień technicznych?

Jednym z podstawowych podziałów produktów uszczelniających jest ten uwzględniający ich zastosowanie. Uszczelnienia techniczne dzielimy na statyczne, semi-statyczne i dynamiczne.

Uszczelnienia statyczne to najpopularniejsza grupa tego typu wyrobów, w skład której zaliczamy pierścienie uszczelniające o przekroju okrągłym, uszczelnienia tłokowe. X-ringi także zaliczamy do kategorii uszczelnień statycznych, są one wykorzystywane głównie w instalacjach, w których panują zróżnicowane warunki ciśnieniowe.

Uszczelnienia dynamiczne to np. wszelkiego rodzaju uszczelnienia kołowe, pokrywkowe i rowkowe wykorzystywane do ochrony tłoków czy łożysk. Przykładem uszczelnienia dynamicznego jest v-ring służący do zabezpieczania wału obrotowego. Z kolei uszczelnienia semi-statyczne to np. membrany i mieszki stosowane w branży motoryzacyjnej do ochrony m.in. linek drążków.

Jakie jest zastosowanie uszczelnień technicznych?

Uszczelnienia techniczne z racji tego, że skutecznie zapobiegają różnego rodzaju wyciekom substancji takich jak oleje hydrauliczne, smary czy środki chemiczne są stosowane w wielu gałęziach przemysłu. Dodatkowymi czynnikami, które wpływają na popularność wyrobów uszczelniających, jest ich trwałość i elastyczność oraz możliwość dopasowania ich do dowolnego kształtu instalacji.

Oringi silikonowe dzięki temu, że nie przenoszą smaku i zapachu, wykorzystywane są m.in. w przemyśle farmaceutycznym i spożywczym. Z kolei oringi TFE/P z racji na oporność na działanie wszelkiego rodzaju substancji żrących znajdują zastosowanie w przemyśle chemicznym.

Uszczelnienia produkowane z kauczuku nitrylowego dzięki temu, że są odporne na płyny hydrauliczne i produkty ropopochodne, wykorzystuje się w układach hamulcowych oraz całej branży samochodowej. Produkty uszczelniające z kauczuku etylenowo-propylenowo-dienowego sprawdzą się w miejscach wystawionych na szkodliwe promieniowanie UV oraz w licznych produktach AGD.

Jak odpowiednio dobrać uszczelnienia techniczne?

Uszczelki techniczne są stosowane na szeroką skalę w maszynach budowlanych. Produkty uszczelniające w tego typu sprzętach muszą odznaczać się dużą odpornością na działanie płynów hydraulicznych, substancji chemicznych oraz znaczną odpornością na uszkodzenia mechaniczne. Zapewnienie szczelności gwarantuje wydajną i bezpieczną pracę koparek, spychaczy czy ładowarek. Ważna jest również odporność uszczelki na wysokie ciśnienie i pracę w wysokich temperaturach. Istnieje wiele rodzajów uszczelek. Istotne jest, aby właściwie dobrać uszczelkę do konkretnego zadania. Jeżeli tego nie zrobimy, możemy narazić maszynę na awarię i kosztowny przestój.

Z jakich materiałów mogą być wytwarzane uszczelki?

Uszczelnienia techniczne powinny mieć określone właściwości fizyczne dostosowane do konkretnego środowiska pracy, w którym będą działać. Uszczelki stosowane w maszynach rolniczych muszą być odporne na wysokie temperatury oraz dostatecznie chronić przed przedostaniem się zanieczyszczeń. Z kolei uszczelki gumowe, których zadaniem jest zapobieganie przeciekom wody, nie muszą spełniać tak restrykcyjnych warunków.

Znakomitą większość uszczelnień technicznych produkuje się z różnych polimerów kauczuku. Jednak niektóre sprzęty wymagają zastosowania specjalnych uszczelek gumowych z dodatkowym usztywnieniem, szczególnie jeśli urządzenia, w których mają być użyte, posiadają wał obrotowy. Zastosowanie uszczelek z metalową wkładką ma na celu zapewnienie długiej i stabilnej pracy danego urządzenia. Ponadto uszczelnienia techniczne produkowane mogą być ze szkła, grafitu, teflonu, miedzi, a nawet papieru.

Jakie kształty mogą mieć uszczelki?

Od miejsca instalacji uszczelki uzależniony jest jej kształt i rozmiar. Zasadniczo na rynku dostępne są fabrycznie produkowane uszczelnienia techniczne o różnych kształtach np. okrągłe, kwadratowe czy prostokątne. Możliwe jest również wyprodukowanie wyrobów uszczelniających na indywidualne zamówienie.

Podsumowanie

Najczęściej spotykanymi uszczelnieniami technicznymi są tzw. pierścienie uszczelniające, które wykonywane są z gumy i tworzyw sztucznych. Są wykorzystywane na dużą skalę m.in. w przemyśle motoryzacyjnym, spożywczym czy chemicznym. W zależności od tego, jakie połączenie chcemy zabezpieczyć (statyczne lub dynamiczne), musimy zastosować właściwą uszczelkę. W razie dokonania niewłaściwego wyboru możemy narazić dane urządzenie na awarię i kosztowną naprawę.