Ksiądz Stanisław Mazak - nota biograficzna

Ks. Stanisław Mazak (1906 - 1988) - kapłan, żołnierz, pszczelarz, człowiek niezwykły, syn Ziemi lwowskiej i śląskiej.

Z ziemią śląską oraz postacią ks. J. Dzierżona związany jest człowiek niezwykły, oddany ludziom, przyrodzie, pszczelarstwu i historii - ks. Stanisław Mazak. Postać wielowymiarowa, wyjątkowa w każdym aspekcie, której nie sposób pominąć wspominając księdza Jana Dzierżona.

Urodził się w rodzinie robotniczej 1 sierpnia 1906 roku w Starym Siole, powiat Bóbrek, województwo lwowskie, w rodzinie zajmującej się pszczelarstwem od pokoleń. Na ziemi lwowskiej wychowywał się i pobierał naukę: najpierw w szkole podstawowej, później gimnazjum w Dolinie (1919-1927), a następnie studia teologiczne na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie (1927-1933). Tam też przyjął święcenia kapłańskie 18 czerwca 1933 roku.

Ks. Stanisław Mazak - duszpasterz

Po święceniach kapłańskich przez dwa lata był wikarym w Baryszu, następnie w latach 1935-1941 proboszczem parafii Porchowa. Po zajęciu diecezji lwowskiej, władze kościelne nakazały mu w grudniu 1942 roku objęcie parafii Szczurowice w powiecie Radziechów, a od października 1944 do października 1945 roku administruje parafie Szczurowice, Łopatyn, Toporów i Stanisławowczyk po tym jak tamtejsi księża opuścili je wyjeżdżając do Polski. W tym czasie odprawiał i błogosławił kolejne transporty przesiedlanych na zachód parafian, aż ostatnim transportem, po ostrzeżeniach władzy sowieckiej, wyjechał do Nysy. Na śląsku opolskim, w latach 1945-1947 był administratorem parafii Kamiennik w dekanacie paczkowskim, a następnie do 1974 roku proboszczem w Polskim Świętowie k. Głuchołaz.

Po przejściu w stan spoczynku zamieszkał w Pszczynie u boku swojego siostrzeńca i tam posługiwał jako kapłan w kościele p.w. Wszystkich Świętych oraz w Domu Opieki prowadzonej przez Kongregację Sióstr Miłosierdzia św. Karola Boromeusza.

Ks. Stanisław Mazak - żołnierz i działacz konspiracyjny

Całe życie ks. Stanisława Mazaka to przede wszystkim nieustanna służba drugiemu człowiekowi. W 1937 roku wspomaga swoich parafian w czasie "strajku chłopskiego", za co był szykanowany przez ówczesne władze świeckie. 1 września 1939 roku zostaje powołany na kapelana wojskowego. Po klęsce wrześniowej trafia do niewoli niemieckiej, a po Jego przejęciu przez władze sowieckie, nękany jest przez nie. Po ucieczce do Krakowa zostaje wciągnięty w 1940 roku do organizacji konspiracyjnej. Na jej potrzeby tworzy tajną kancelarię wystawiając osobom zagrożonym nielegalne dokumenty (Ausweisy, Kenkarty i inne). Pisze także artykuły do prasy konspiracyjnej. Po powrocie w 1942 na Podole zakłada komórki AK, pełniąc dla nich funkcje wywiadowcze. Organizuje pomoc dla uciekinierów z Wołynia oraz Żydom. W ramach założonego przez siebie Komitetu Opiekuńczego przy Czerwonym Krzyżu przygotowuje i wysyła paczki dla polskich jeńców w Niemczech i organizuje pomoc dla głodujących nauczycieli. Za swoją aktywność narażony był ciągle na utratę życia, a mimo to do końca wojny ani na chwilę nie przerwał swojej działalności.

Ks. Stanisław Mazak - pszczelarz

Pszczelarstwem zainteresował się pełniąc jeszcze posługę kapłańską w diecezji lwowskiej. Wiadomo, że wyjeżdżając z konieczności na Śląsk w październiku 1945 roku, zabrał ze sobą w ponad 700 kilometrową podróż, pięć uli typu Ciesielskiego. Pszczelarskiej pasji oddany był do ostatnich swoich dni, prowadząc pasiekę w Pszczynie i będąc aktywnym członkiem miejscowego koła pszczelarzy.

Jako historyk pszczelarstwa wniósł szczególne zasługi w zebranie i zabezpieczenie pamiątek oraz dokumentów związanych z postacią ks. Jana Dzierżona. Muzeum im. Jana Dzierżona w Kluczborku zawdzięcza Mu trudną do przecenienia pomoc w gromadzeniu pamiątek oraz opracowań historiograficznych z zakresu pszczelarstwa. Jako naukowiec na trwałe wszedł do bibliografii. Napisał i opublikował dziesiątki artykułów i kilka znaczących publikacji książkowych w tym jako współautor: "Jan Dzierżon studium monograficzne" oraz "Polskie pamiątki rodu Dzierżoniów".

Za swoją działalność odznaczony został między innymi: medalem "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata", Krzyżem Zasługi AK z Londynu, Krzyżem Kawalerskim "Polonia Restituta". Zmarł 23 kwietnia 1988 roku. Pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu św. Jadwigi Śląskiej w Pszczynie.