Skuteczna lokalizacja wycieków w sieciach wodociągowych i ciepłowniczych dzięki nowoczesnym technologiom

Systemy alarmowe sieci ciepłowniczych i wodociągowych

Nowoczesne technologie i innowacyjne rozwiązania techniczne umożliwiają budowę systemów telemetrycznych. Wykorzystują one zdalny pomiar, moduły telemetryczne, sterowniki swobodnie programowalne, transmisję bezprzewodową i specjalistyczne oprogramowanie SCADA do sterowania i nadzoru różnorodnych procesów produkcyjnych i technologicznych. Systemy nadzoru i sterowania są szeroko stosowane w takich dziedzinach, jak energetyka, gazownictwo, ciepłownictwo, wodociągi, automatyka budynkowa, itp.

Systemy alarmowe sieci ciepłowniczych i wodociągowych należą do najczęściej stosowanych rozwiązań systemów sterowania i monitoringu wykorzystujących telemetrię i telematykę. Ich podstawowym działaniem jest nadzór stanu infrastruktury sieci wodociągowych lub ciepłowniczych oraz szybkie wykrywanie i lokalizacja awarii oraz sprawne alarmowanie o występujących nieprawidłowościach.

Projektowanie i wdrażenie systemów alarmowych sieci ciepłowniczych i wodociągowych stanowią jeden z najważniejszych kierunków działalności firmy Control Sp. z o.o., która w tej dziedzinie posiada ogromne doświadczenie poparte dziesiątkami wdrożeń w kraju i za granicą oraz licznymi referencjami zadowolonych klientów.

Coraz rzadziej systemy alarmowe sieci ciepłowniczych i wodociągowych stanowią autonomiczny system telemetryczny. Częściej stanowią jeden z wielu elementów wchodzących w skład nowoczesnych systemów sterowania i nadzoru złożonych procesów związanych z dystrybucją, rozliczaniem, kontrolą stanu infrastruktury i bezpieczeństwem dostaw.

Skuteczne sposoby lokalizacji wycieków w sieciach ciepłowniczych i wodociągowych

Nowe technologie, a zwłaszcza transmisja bezprzewodowa i technologia rur preizolowanych zrewolucjonizowały możliwości systemów alarmowych. Dzięki transmisji bezprzewodowej możliwe stało się umieszczanie urządzeń pomiarowych takich jak higrometry, termopary, mierniki ciśnienia, mierniki przepływu, czy liczniki zdalnego odczytu w miejscach trudnodostępnych i pozbawionych stałego źródła zasilania. Jednak największa zmiana jakościowa w tej dziedzinie telemetrii dotyczyła rur preizolowanych.

Rura preizolowana składa się z rury przesyłowej, którą otacza warstwa izolacyjna z zatopionymi w niej przewodami tworzącymi system alarmowy. Całość umieszczona jest w rurze ochronnej, która zabezpiecza wnętrze przed czynnikami zewnętrznymi. Moduły nadzoru sieci preizolowanej umożliwiają nadzór sieci preizolowanych wykonanych w systemie oporowym i impulsowym oraz pomiary rezystancji izolacji poliuretanowej, rezystancji pętli i przyłączenia do rury. Umożliwia to odpowiednio wczesne wykrywanie zarówno niewielkiego zawilgocenia rur i sugerowanie ich wymiany, jak też wykrycie i lokalizację wycieków z dokładnością do 1m.

W tradycyjnych sieciach wodociągowych lokalizacja wycieków jest ograniczona do węzłów i studzienek oraz odcinków sieci wodociągowych lub ciepłowniczych pomiędzy nimi. Miejsca te są objęte nadzorem systemu również w przypadku sieci wykonanych z rur preizolowanych.

Odpowiednio zaprogramowane progi alarmowe uruchamiają działania związane z wysłaniem informacji alarmowej w formie SMS lub e-mail do odpowiednich osób i służb oraz automatyczne działania związane z zapobieganiem i minimalizowaniem skutków awarii. Dlatego systemy alarmowe w przypadku wycieku automatycznie odcinają dopływ ciepła lub wody do uszkodzonego odcinka sieci (elektrozawory, pompy, itp.).

Korzyści ekonomiczne i ekologiczne

Głównym źródłem awarii sieci wodociągowych i ciepłowniczych są wycieki spowodowane uszkodzeniami mechanicznymi, nieszczelnościami oraz naturalnym zużyciem elementów sieci przesyłowej. Zadaniem systemów alarmowych musi być więc nie tylko wykrywanie i sygnalizowanie awarii, np. wycieku, ale również redukcja strat zasobów i związanych z nimi kosztów oraz minimalizacja szkód środowiskowych i kosztów związanych z ich usuwaniem. Wycieki w sieciach wodociągowych i ciepłowniczych to także straty wizerunkowe dla dostawców i frustracja odbiorców.

W przypadku sieci wodociągowych koszty związane z utratą wody są raczej niewielkie. Jednak straty wizerunkowe oraz środowiskowe mogą być znaczne. Podmycia jezdni, chodników, zalanie pozostałej infrastruktury miejskiej mogą być dość kosztowne, jednak odpowiednio szybkie odcięcie dopływu wody do uszkodzonego odcinka minimalizuje te koszty.

Natomiast w sieciach ciepłowniczych wycieki mogą być źródłem znacznie większych strat ekonomicznych. Są one związane z ceną nośnika niezbędnego do uzupełnienia ubytku oraz kosztami dodatkowej energii niezbędnej do doprowadzenia nośnika do właściwej temperatury. Wycieki z sieci ciepłowniczych mogą nie tylko powodować podmycia i uszkodzenia innych instalacji. Wysoka temperatura nośnika może stanowić istotne zagrożenie dla życia biologicznego, zwłaszcza gleby. W przypadku nośnika innego niż para wodna lub woda dodatkowe koszty mogą być związane z jego neutralizacją. Na szczęście, odpowiednio szybkie wykrycie, lokalizacja i przeciwdziałanie skutecznie minimalizuje straty ekonomiczne i ekologiczne.